Ο Νόμος 5179/2025 ψηφίστηκε με σκοπό την ενίσχυση της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων στον ψηφιακό χώρο, εστιάζοντας στη χρήση παράνομων εφαρμογών, σπασμένων προγραμμάτων, λογισμικών και υπηρεσιών ψυχαγωγίας. Για πρώτη φορά, θεσπίζονται τόσο αυστηρές και αναλυτικές διοικητικές κυρώσεις που επηρεάζουν άμεσα τον απλό χρήστη, τους επαγγελματίες, ακόμα και τους παρόχους παράνομου περιεχομένου.
📌 Τι απαγορεύει ρητά ο νόμος
- Κατοχή και χρήση “σπασμένων” αποκωδικοποιητών για πρόσβαση σε συνδρομητική τηλεόραση (Nova, Cosmote, IPTV κ.λπ.).
- Χρήση ή κατοχή παράνομου λογισμικού (cracked software, σπασμένα Windows, Photoshop κ.ά.).
- Αναπαραγωγή, πώληση ή διανομή παράνομων προγραμμάτων μέσω USB, cloud, downloads, peer-to-peer (P2P).
- Προβολή έργων πνευματικής ιδιοκτησίας (ταινιών, αθλητικών αγώνων, σειρών) σε δημόσιους χώρους χωρίς άδεια (π.χ. καφετέριες, μαγαζιά).
- Αναμετάδοση ή παρουσίαση στο κοινό περιεχομένου που μεταδίδεται διαδικτυακά μέσω παράνομων εφαρμογών ή συνδέσμων.
⚖️ Οι διοικητικές κυρώσεις αναλυτικά
Ο νόμος προβλέπει συγκεκριμένα πρόστιμα ανάλογα με τη μορφή και την πρόθεση της παράβασης:
- 750 ευρώ για ιδιώτες που χρησιμοποιούν “σπασμένα” λογισμικά, IPTV ή αποκωδικοποιητές.
- 1.500 ευρώ για παράνομες δημόσιες προβολές σε κοινό (καταστήματα, εκδηλώσεις).
- 5.000 ευρώ για περιπτώσεις όπου η παράβαση τελείται με σκοπό άμεσο ή έμμεσο εμπορικό/οικονομικό όφελος.
Σε περίπτωση υποτροπής, τα πρόστιμα αυξάνονται:
- 1.500 ευρώ για ιδιωτική χρήση,
- 3.000 ευρώ για δημόσια παρουσίαση,
- 10.000 ευρώ για εμπορική εκμετάλλευση.
💽 Τι ισχύει για προγράμματα υπολογιστή και φωνογραφήματα
- 1.000 ευρώ ανά παράνομο αντίτυπο προγράμματος ηλεκτρονικού υπολογιστή.
- Για πλανόδιους ή εμπόρους που διανέμουν παράνομα CDs/DVDs: 20 ευρώ ανά τεμάχιο, με ελάχιστο πρόστιμο 1.000 ευρώ.
- 1.000 ευρώ πρόστιμο για αναπαραγωγή φωνογραφημάτων από σκληρούς δίσκους χωρίς δικαίωμα.
🌐 Νέες μορφές προσβολής – Τι περιλαμβάνει το άρθρο 2Β
Ορίζονται ξεκάθαρα ως παράνομες οι εξής ενέργειες:
- Κατοχή ή πρόσβαση σε παράνομο εξοπλισμό ή λογισμικό,
- Αναμετάδοση ή παρουσίαση στο κοινό οποιουδήποτε περιεχομένου χωρίς άδεια,
- Μετάδοση ή προσφορά περιεχομένου μέσω διαφήμισης ή προώθησης στο διαδίκτυο.
Όλα τα παραπάνω τιμωρούνται με πρόστιμο 750 ευρώ ανά παράβαση, που αυξάνεται αναλόγως περίπτωσης.
👁️ Πώς εντοπίζονται οι παραβάτες;
Οι IP διευθύνσεις χρηστών που κατεβάζουν, διαμοιράζονται ή παρακολουθούν περιεχόμενο μέσω torrent ή παράνομων IPTV συνδέσμων μπορούν να εντοπιστούν:
- Από ειδικές εταιρείες που παρακολουθούν τα δημόσια torrent δίκτυα.
- Με καταγραφή IP διευθύνσεων κατά τη σύνδεση σε δίκτυα seeders/leechers.
- Κατόπιν ποινικής δίωξης ή διαβίβασης στοιχείων, οι πάροχοι υποχρεούνται να δώσουν ταυτοποίηση (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση) των συνδρομητών.
🛡️ Τι ισχύει για VPN και ιδιωτική χρήση;
Η χρήση VPN χωρίς καταγραφή logs μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εντοπισμού. Ωστόσο:
- Αν ο VPN provider κρατά αρχεία σύνδεσης, μπορεί να τα δώσει στις αρχές.
- Το download από torrent, ακόμη και χωρίς διαμοιρασμό, εξακολουθεί να θεωρείται παράνομη αναπαραγωγή.
🏛️ Ποιες αρχές επιβάλλουν τα πρόστιμα;
ΑΑΔΕ
- ΣΔΟΕ
- ΔΙ.Μ.Ε.Α.
- Αστυνομικές, λιμενικές και τελωνειακές αρχές
Οι αρμόδιες υπηρεσίες δύνανται να αιτηθούν πληροφορίες από παρόχους ή να αντλήσουν στοιχεία από ποινικές δικογραφίες, ακόμη και για διοικητικές παραβάσεις.
📜 Διαδικασία και ενστάσεις
Η εφαρμογή και είσπραξη των προστίμων ρυθμίζεται με κοινή υπουργική απόφαση. Περιλαμβάνει:
- Διαδικασία επιβολής,
- Υπηρεσίες είσπραξης,
- Δυνατότητα υποβολής αντιρρήσεων.
❓ Συχνές Ερωτήσεις από Πολίτες
Ερ.: Αν κατεβάσω μια ταινία από torrent και τη δω στο σπίτι μου, τι μπορεί να συμβεί;
Απ.: Αν εντοπιστεί η IP σου μέσω δημόσιου δικτύου torrent, μπορεί να σου επιβληθεί πρόστιμο 750 ευρώ. Το γεγονός ότι δεν διανέμεις την ταινία δεν σε απαλλάσσει από τη θεωρούμενη αναπαραγωγή χωρίς άδεια.
Ερ.: Κι αν χρησιμοποιώ VPN;
Απ.: Αν το VPN σου δεν κρατά logs, μειώνεται ο κίνδυνος εντοπισμού. Όμως δεν σε καθιστά νόμιμο – απλώς δυσκολεύει την ταυτοποίηση.
Ερ.: Έχω ένα “σπασμένο” Photoshop για προσωπική χρήση. Είναι ποινικό αδίκημα;
Απ.: Όχι, αλλά υπόκειται σε διοικητικό πρόστιμο 1.000 ευρώ. Δεν χρειάζεται να υπάρξει μήνυση ή ποινική δίωξη για να επιβληθεί.
Ερ.: Μπορώ να βλέπω IPTV με 5 ευρώ το μήνα που βρήκα σε μια ομάδα στο Facebook;
Απ.: Αν δεν έχει άδεια παρόχου, θεωρείται παράνομο και υπόκειται σε πρόστιμο από 750 έως 5.000 ευρώ, ανάλογα με τη χρήση και τον σκοπό.
Ερ.: Αν βάλω ένα ματς στην τηλεόραση σε καφετέρια μέσω IPTV, τι ισχύει;
Απ.: Πρόστιμο 1.500 ευρώ για δημόσια προβολή. Αν υπάρχει οικονομική εκμετάλλευση (π.χ. είσοδος ή διαφήμιση), τότε 5.000 ευρώ.
Ερ.: Μπορούν οι αρχές να ξέρουν τι βλέπω;
Απ.: Όχι απευθείας. Αλλά αν εντοπιστεί η IP σου σε δίκτυο παράνομης διανομής, μπορούν να ζητήσουν τα στοιχεία σου από τον πάροχο.
Ερ.: Υπάρχει κίνδυνος να μου χτυπήσουν την πόρτα;
Απ.: Σε μαζικούς ελέγχους, σε καταγγελία ή επαγγελματική χρήση – ναι. Για απλή χρήση, είναι σπάνιο, αλλά όχι αδύνατο.
