Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα ψηφιακή εποχή στον τομέα της ταυτοποίησης των πολιτών, με την έναρξη της διαδικασίας αντικατάστασης των παλαιών δελτίων ταυτότητας από νέες, τεχνολογικά προηγμένες εκδόσεις. Οι νέες ταυτότητες δεν περιορίζονται σε έναν ρόλο απλού εγγράφου ταυτοποίησης, αλλά αποτελούν πυλώνα για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των κρατικών υπηρεσιών. Κεντρικό χαρακτηριστικό των νέων ταυτοτήτων είναι ο ενσωματωμένος Προσωπικός Αριθμός (ΠΑ), ο οποίος λειτουργεί ως ένας ενιαίος και μόνιμος κωδικός αναγνώρισης κάθε πολίτη στο σύνολο των υπηρεσιών του κράτους.
Η απόδοση του Προσωπικού Αριθμού είναι στενά συνδεδεμένη με την ηλεκτρονική πλατφόρμα myinfo.gov.gr, η οποία έχει τεθεί σε λειτουργία και αποτελεί την πρώτη στάση για κάθε πολίτη που επιθυμεί να διαμορφώσει τον μοναδικό του αριθμό. Ο Προσωπικός Αριθμός συντίθεται από τον υπάρχοντα Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), σε συνδυασμό με ένα γράμμα του λατινικού αλφαβήτου και δύο ακόμη αριθμούς. Από τα επιπλέον αυτά στοιχεία, ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να επιλέξει δύο – το γράμμα και έναν από τους δύο αριθμούς – ενώ το τρίτο ψηφίο αποδίδεται αυτόματα από το σύστημα. Η διαμόρφωση του αριθμού πραγματοποιείται με απλό τρόπο μέσω της πλατφόρμας, με την προϋπόθεση ο πολίτης να διαθέτει ήδη είτε ΑΦΜ είτε ΑΜΚΑ. Κατά την είσοδο του χρήστη στο myinfo, το σύστημα πραγματοποιεί αυτόματο έλεγχο ταυτοποίησης συγκρίνοντας βασικά προσωπικά στοιχεία, όπως το ονοματεπώνυμο και την ημερομηνία γέννησης, με τις εγγραφές στο Μητρώο Πολιτών και τα αντίστοιχα αρχεία της Ελληνικής Αστυνομίας. Αν διαπιστωθούν αναντιστοιχίες μεταξύ των στοιχείων στις δύο βάσεις δεδομένων, ο πολίτης ενημερώνεται μέσω σχετικού μηνύματος και καλείται να απευθυνθεί στο αρμόδιο ληξιαρχείο προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις ώστε να ευθυγραμμιστούν τα δεδομένα σε όλα τα μητρώα. Αυτή η διαδικασία ευθυγράμμισης θεωρείται κρίσιμη για την ομαλή μετάβαση στη νέα ψηφιακή ταυτότητα και την αποφυγή προβλημάτων κατά την έκδοσή της.
Παράλληλα, με στόχο τη διευκόλυνση της εξυπηρέτησης και την αποσυμφόρηση των αστυνομικών τμημάτων, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει αναπτύξει νέο σύστημα ηλεκτρονικών ραντεβού μέσω της πλατφόρμας id.gov.gr. Η πλατφόρμα αυτή επιτρέπει στους πολίτες να προγραμματίσουν ραντεβού σε οποιοδήποτε διαθέσιμο αστυνομικό τμήμα της χώρας για την έκδοση της νέας ταυτότητας, επιλέγοντας ημερομηνία και ώρα που τους εξυπηρετεί. Η νέα διαδικασία έχει σχεδιαστεί με έμφαση στην ταχύτητα, τη διαφάνεια και την ελαχιστοποίηση της φυσικής παρουσίας όπου αυτό είναι εφικτό. Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής ανακοινώσεις, η προθεσμία για την αντικατάσταση όλων των παλαιών δελτίων ταυτότητας λήγει τον Αύγουστο του 2026. Αυτό σημαίνει ότι κάθε πολίτης που διαθέτει έγκυρο ΑΦΜ ή/και ΑΜΚΑ θα πρέπει μέχρι τότε να έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία διαμόρφωσης Προσωπικού Αριθμού και έκδοσης της νέας ταυτότητας. Οι παλιές ταυτότητες θα παύσουν να ισχύουν μετά το πέρας της προθεσμίας και δεν θα μπορούν πλέον να χρησιμοποιούνται ως έγγραφα επίσημης ταυτοποίησης. Σημειώνεται ότι η αντικατάσταση της ταυτότητας είναι υποχρεωτική και δεν αφορά μόνο τους πολίτες που προτίθενται να ταξιδέψουν στο εξωτερικό ή να κάνουν χρήση των υπηρεσιών του Δημοσίου, αλλά το σύνολο του πληθυσμού. Οι πολίτες καλούνται να προβούν εγκαίρως στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να αποφύγουν πιθανά προβλήματα στην εξυπηρέτησή τους σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
Η νέα ταυτότητα θα περιλαμβάνει, εκτός από τα προσωπικά στοιχεία και φωτογραφία του κατόχου, τον Προσωπικό Αριθμό, κωδικοποιημένα χαρακτηριστικά ασφαλείας και στοιχεία αναγνώρισης με δυνατότητα επαλήθευσης μέσω ψηφιακών εφαρμογών. Το έγγραφο συμμορφώνεται με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θεωρείται κατάλληλο για χρήση τόσο εντός Ελλάδας όσο και στο εξωτερικό, όπως συμβαίνει με το διαβατήριο. Η εφαρμογή του Προσωπικού Αριθμού, πέραν της διευκόλυνσης των συναλλαγών με το κράτος, στοχεύει και στη μείωση της γραφειοκρατίας, προσφέροντας μια ενιαία και σταθερή βάση ταυτοποίησης που θα χρησιμοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του πολίτη. Επιπλέον, αναμένεται ότι θα μειώσει σημαντικά τα φαινόμενα πλαστοπροσωπίας και διοικητικών σφαλμάτων, καθώς κάθε συναλλαγή θα είναι διασφαλισμένη με τον μοναδικό αριθμό.
Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει τονίσει επανειλημμένως ότι η μετάβαση είναι σταδιακή και έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να εξυπηρετήσει όλους, χωρίς πίεση ή αποκλεισμούς. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην υποστήριξη των πολιτών που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες. Για τον σκοπό αυτό, οι ΚΕΠ παρέχουν βοήθεια για την εγγραφή στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες και τη διεκπεραίωση της διαδικασίας, ενώ παράλληλα έχει ενισχυθεί η τηλεφωνική υποστήριξη για ζητήματα που σχετίζονται με τον Προσωπικό Αριθμό. Η επιτυχής ολοκλήρωση της μετάβασης στις νέες ταυτότητες απαιτεί την ενεργή συμμετοχή των πολιτών και την έγκαιρη ενημέρωση για τα απαραίτητα βήματα. Η διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει οποιαδήποτε στιγμή μέσω των σχετικών κυβερνητικών πλατφορμών, χωρίς την ανάγκη φυσικής παρουσίας στα πρώτα στάδια. Όσοι εντοπίσουν ασυμφωνίες στα στοιχεία τους θα πρέπει να κινηθούν έγκαιρα για τη διόρθωσή τους, ώστε να αποφύγουν καθυστερήσεις.
