Άρθρο του Ντίνου Στυλιανού
Ακολουθεί περίληψη του άρθρου.
Ο Σπυρίδωνας Γαζής, ένας ζωγράφος από τη Λευκάδα, βρέθηκε στη Βόνιτσα στο τέλος του 19ου αιώνα, όπου αγιογράφησε τον ναό του Αγίου Σπυρίδωνα συνοδευόμενος από την κόρη του Ουρανία. Ο ναός βρισκόταν στο παλιό ενετικό Borgo, μια απόσταση που ενέπνευσε το χόμπι του ζωγράφου, το ψάρεμα. Το ατελιέ του στήθηκε στον γυναικωνίτη του ναού, όπου άρχισε να δημιουργεί με αφοσίωση.
Ο Γαζής αγιογράφησε τον ναό με αυθεντικότητα και ελευθερία, αποκλίνοντας από τα συνηθισμένα μοτίβα της εποχής. Οι αρχάγγελοι που απεικόνισε στα βημόθυρα είχαν γλυκά πρόσωπα, που φαίνεται να είναι εμπνευσμένα από παιδιά της περιοχής. Οι ζωγραφιές του στην εσωτερική τοιχογραφία της εκκλησίας παρέδωσαν την αίσθηση της απεραντοσύνης, με τα χρώματα του ευκαλύπτου να δημιουργούν μια ατμόσφαιρα ελευθερίας και ενότητας.
Η πλούσια περιγραφή του ναού και της κοινότητας της εποχής αποτυπώνει μια ζωντανή εικόνα της κοινωνίας της Βόνιτσας τη δεδομένη εποχή, από τις στασίδια των πιστών μέχρι την οργάνωση του ναού και την καθημερινότητα του ζωγράφου.
Τα σχέδια βασίστηκαν σε παραδοσιακές τεχνικές από την Πίζα. Τα χρώματα ενσωματώνονται στον εσωτερικό διάκοσμο της εκκλησίας και ακολουθούν τη φυσική αισθητική του ευκαλύπτου. Η εξέδρα αγιασμού περιβάλλεται από μεγάλα κλωνάρια ευκαλύπτου, δημιουργώντας μια εικόνα δάσους. Η ανακαίνιση απαιτούσε την αντικατάσταση πολλών μερών λόγω φθοράς από το σαράκι. Οι μεγάλες αγιογραφίες στην οροφή της εκκλησίας παρουσιάζουν θέματα από τη ζωή του Ιησού Χριστού και αποδίδονται με φωτεινά χρώματα και απαλές εκφράσεις. Η αγιογράφηση του Αγίου Σπυρίδωνα αποτελεί σημαντική παράμετρο για την επιλογή της εκκλησίας ως μητρόπολης της πόλης.
Τέλος στο άρθρο, αναφέρεται η προσωπικότητα του Σπυρίδωνα Γαζή και η απόγονός του, Άννα Μπακογιώργου-Κατοπώδη.
