Με την παρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το Δημογραφικό από την Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, η ελληνική πολιτεία ξεκινάει μια στρατηγική δεκαετίας με ορίζοντα το 2035. Στόχος του σχεδίου είναι η ανάπτυξη πολιτικών που θα αντιμετωπίσουν τις δυσμενείς δημογραφικές τάσεις, οι οποίες επηρεάζουν την οικονομική σταθερότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ευημερία της χώρας.
Αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού και της υπογεννητικότητας, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης δεν περιορίζεται απλώς στην αύξηση των γεννήσεων, αλλά αποσκοπεί στη συνολική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της αλλαγής της ηλικιακής σύνθεσης του πληθυσμού. Η αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος είναι πλέον εθνική προτεραιότητα.
Δημογραφικά Δεδομένα: Μια Ανησυχητική Πραγματικότητα
Τα δεδομένα που καταγράφηκαν από την απογραφή του 2021 δείχνουν μια μείωση του πληθυσμού της Ελλάδας κατά 3,5% σε σχέση με το 2011, ενώ σε σύγκριση με το 2001 η μείωση φτάνει το 5%. Η φυσική ισορροπία μεταξύ γεννήσεων και θανάτων είναι αρνητική εδώ και χρόνια, καθώς οι θάνατοι υπερβαίνουν τις γεννήσεις. Ειδικότερα, το 2022 καταγράφηκαν λιγότερες από 80.000 γεννήσεις, σε αντίθεση με τις 150.000 γεννήσεις που σημειώνονταν το 1980.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το 50% του πληθυσμού της Ελλάδας είναι πλέον άνω των 46 ετών, έναντι 39 ετών που ήταν το 2000. Επιπλέον, το 21% των κατοίκων της χώρας είναι άνω των 65 ετών, ενώ το 6% είναι άνω των 80, ποσοστό που έχει διπλασιαστεί από το 2000.
Κύριες Παρεμβάσεις για την Αντιμετώπιση του Δημογραφικού Ζητήματος
Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Δημογραφικό στηρίζεται σε πέντε κύριους άξονες:
- Δημιουργία Φιλικού Περιβάλλοντος για την Οικογένεια: Προτείνεται η λήψη μέτρων που θα διευκολύνουν την απόκτηση οικογένειας, προσφέροντας κίνητρα για τη δημιουργία ενός σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος για την ανατροφή των παιδιών.
- Ενίσχυση της Απασχόλησης: Ένα από τα βασικά εμπόδια στην απόκτηση παιδιών είναι η ανεργία ή η επισφαλής εργασία. Η ενίσχυση της απασχόλησης, ειδικά για τις γυναίκες, αποτελεί κρίσιμο βήμα για τη στήριξη των νέων οικογενειών.
- Διαχείριση της Μακροβιότητας: Καθώς ο πληθυσμός γερνάει, η φροντίδα και η ευζωία των ηλικιωμένων γίνεται προτεραιότητα. Το σχέδιο προβλέπει δράσεις που θα ενισχύσουν τις υπηρεσίες φροντίδας, ώστε οι πολίτες να ζουν με αξιοπρέπεια μέχρι το τέλος της ζωής τους.
- Τοπική Ανάπτυξη: Η προώθηση της τοπικής ανάπτυξης στις περιφέρειες της χώρας είναι ζωτικής σημασίας, ώστε να αποτραπεί η συγκέντρωση του πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα. Η αναβάθμιση των υποδομών και η δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης σε επαρχιακές περιοχές θα συμβάλουν στη σταθεροποίηση του πληθυσμού.
- Ευαισθητοποίηση και Ενημέρωση των Πολιτών: Η κοινωνική ευαισθητοποίηση γύρω από το δημογραφικό ζήτημα είναι απαραίτητη για να ενισχυθεί η συλλογική συνείδηση και η δράση. Η ενημέρωση για τις επιπτώσεις του δημογραφικού ζητήματος θα βοηθήσει στην ενεργοποίηση των πολιτών και των φορέων.
Η Αντίδραση της Πολιτείας
Η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, δήλωσε χαρακτηριστικά κατά την παρουσίαση του σχεδίου: «Οι στατιστικές είναι σαφώς ανησυχητικές, αλλά η πολιτεία οφείλει να απαντήσει με ένα οργανωμένο σχέδιο που θα αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του δημογραφικού προβλήματος. Το σχέδιο των 5 αξόνων, των 20 στόχων και των 200 δράσεων έχει ως στόχο τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου όλων των πολιτών και τη δημιουργία ενός μέλλοντος με δημογραφική σταθερότητα».
Παράλληλα, υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας όλων των φορέων για την επίτευξη των στόχων του σχεδίου. «Το δημογραφικό ζήτημα είναι εθνικό πρόσταγμα, και απαιτεί τη μέγιστη προσπάθεια από όλους τους φορείς της δημόσιας διοίκησης», τόνισε η υπουργός.