Η υποχρεωτική ένταξη των ελεύθερων επαγγελματιών στο σύστημα πληρωμών IRIS βρίσκεται πλέον στο προσκήνιο, καθώς η προθεσμία εγγραφής έληξε την 2α Σεπτεμβρίου 2024. Σημαντικό τμήμα της επαγγελματικής κοινότητας δεν έχει ακόμη συμμορφωθεί με αυτή την υποχρέωση, και η κατάσταση αυτή δημιουργεί ένα εύλογο ερώτημα σχετικά με το μέλλον αυτών των επιχειρήσεων και τις πιθανές συνέπειες από τη μη έγκαιρη εγγραφή τους. Ας δούμε όμως αναλυτικά την κατάσταση και τα επόμενα βήματα.
Το τέλος της προθεσμίας και οι κυρώσεις
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Ένωσης Λογιστών Φοροτεχνικών Επαγγελματιών (ΕΛΦΕ) Αιτωλοακαρνανίας, κ. Τάσος Προβίδας, η προθεσμία για την εγγραφή στο IRIS έληξε στις 2 Σεπτεμβρίου χωρίς να έχει δοθεί κάποια επίσημη παράταση. Αυτό σημαίνει ότι από τη συγκεκριμένη ημερομηνία και έπειτα, όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν έχουν συνδέσει τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με το σύστημα, βρίσκονται αντιμέτωποι με πρόστιμο ύψους 1.500 ευρώ.
Το IRIS αποτελεί το νέο υποχρεωτικό σύστημα πληρωμών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις ατομικές επιχειρήσεις, ενώ εξαιρούνται οι εταιρείες. Η ευκολία χρήσης και τα πλεονεκτήματα που προσφέρει το σύστημα IRIS είναι γνωστά, όμως φαίνεται ότι αρκετοί επαγγελματίες δεν έχουν ακόμη προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες.
Οι εγγραφές σε πανελλαδικό και τοπικό επίπεδο
Από τους περίπου 800.000 ελεύθερους επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις που υποχρεούνται να εγγραφούν στο σύστημα IRIS, μόνο οι 600.000 το έχουν πράξει μέχρι στιγμής, δηλαδή περίπου το 75%. Στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας, η εικόνα δεν διαφέρει από την πανελλαδική κατάσταση, με περίπου το 10% των υπόχρεων να μην έχει ενταχθεί ακόμη.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι όλες οι επιχειρήσεις που εμφανίζονται ως υπόχρεες όντως ενεργές. Ανάμεσα στις επιχειρήσεις που καταγράφονται, υπάρχουν ΑΦΜ που δεν ασκούν πραγματική δραστηριότητα ή που δεν είναι υποχρεωμένες να ενταχθούν στο σύστημα. Ενδεικτικά, επιχειρήσεις που ασχολούνται αποκλειστικά με τη χονδρική πώληση ή που εκδίδουν «μπλοκάκια» δεν χρειάζεται να συνδεθούν με το .
Μη επίσημη περίοδος χάριτος
Παρά την εκπνοή της προθεσμίας και τη θεωρητική έναρξη των προστίμων, ο κ. Προβίδας εκφράζει την εκτίμηση ότι πιθανότατα θα δοθεί μία άτυπη περίοδος χάριτος, ώστε να μπορέσουν να συμμορφωθούν και όσοι επαγγελματίες δεν έχουν ακόμη ενεργοποιήσει την υπηρεσία. Αν και δεν υπάρχει κάποια επίσημη ανακοίνωση για παράταση της προθεσμίας, οι πρώτες ημέρες εφαρμογής της νομοθεσίας φαίνεται να κυλούν χωρίς την άμεση επιβολή προστίμων.
Τα οφέλη του IRIS για επαγγελματίες και πολίτες
Η υπηρεσία IRIS προσφέρει μια σειρά από σημαντικά πλεονεκτήματα τόσο για τους επαγγελματίες όσο και για τους πελάτες. Με κύρια χαρακτηριστικά την ταχύτητα και την ευκολία στις συναλλαγές, η χρήση της υπηρεσίας επιτρέπει στους επαγγελματίες να λαμβάνουν πληρωμές σε πραγματικό χρόνο, χωρίς να απαιτείται πρόσθετος εξοπλισμός, όπως τα POS. Οι πληρωμές μπορούν να πραγματοποιηθούν ακόμη και με τη χρήση μόνο του αριθμού κινητού τηλεφώνου ή του ΑΦΜ.
Μεταξύ των σημαντικότερων πλεονεκτημάτων του συστήματος είναι τα εξής:
- Ταχύτητα συναλλαγών: Οι πληρωμές πραγματοποιούνται σε δευτερόλεπτα, με τα χρήματα να είναι άμεσα διαθέσιμα στον λογαριασμό του επαγγελματία, ανεξαρτήτως της τράπεζας που χρησιμοποιεί ο πελάτης.
- Χαμηλό κόστος: Το κόστος χρήσης της υπηρεσίας IRIS είναι πολύ χαμηλό, κυμαινόμενο από 0% έως 0,50% επί της συναλλαγής, σε αντίθεση με τα υψηλότερα ποσοστά που εφαρμόζονται στα POS.
- Ασφάλεια στις συναλλαγές: Οι συναλλαγές πραγματοποιούνται μέσω του ασφαλούς περιβάλλοντος των τραπεζών, με χρήση βιομετρικών δεδομένων και ειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο.
Επιπλέον, οι πολίτες επωφελούνται από τις δωρεάν συναλλαγές μέσω του IRIS, που γίνονται με ευκολία από το κινητό τους τηλέφωνο, χωρίς να χρειάζεται η χρήση ΙΒΑΝ ή κάρτας.
Ποιοι δεν υποχρεούνται να εγγραφούν στο IRIS
Παρόλο που το IRIS καλύπτει ευρεία γκάμα επαγγελματιών, υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες που εξαιρούνται από την υποχρέωση εγγραφής. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Επιχειρήσεις που ασχολούνται μόνο με χονδρική πώληση.
- Επαγγελματίες που εκδίδουν τιμολόγια ή έχουν συμβάσεις εργασίας (μπλοκάκια).
Αυτές οι εξαιρέσεις διευκολύνουν όσους δεν έχουν συναλλαγές με ιδιώτες, δίνοντάς τους την ευχέρεια να μην προχωρήσουν σε εγγραφή στο σύστημα, παρά την αρχική εντύπωση ότι είναι υποχρεωμένοι.
Ενεργοποίση IRIS
Για να ενεργοποιήσεις την υπηρεσία IRIS στις τραπεζικές συναλλαγές σου, ακολούθησε τα εξής βήματα:
Βήμα 1: Κατέβασε την εφαρμογή της τράπεζάς σου
Εφόσον η τράπεζά σου υποστηρίζει την υπηρεσία IRIS, θα χρειαστεί να κατεβάσεις την εφαρμογή mobile banking της τράπεζάς σου, αν δεν το έχεις ήδη κάνει. Μερικές από τις τράπεζες που υποστηρίζουν IRIS είναι η Εθνική Τράπεζα, η Alpha Bank, η Τράπεζα Πειραιώς και η Eurobank.
Βήμα 2: Συνδέσου στον τραπεζικό λογαριασμό σου
Άνοιξε την εφαρμογή και συνδέσου χρησιμοποιώντας τους κωδικούς που έχεις για το e-banking ή το mobile banking.
Βήμα 3: Βρες την επιλογή “IRIS” ή “Άμεσες πληρωμές”
Στην αρχική σελίδα ή στο μενού των πληρωμών, θα πρέπει να αναζητήσεις την επιλογή “IRIS” ή “Άμεσες πληρωμές”. Αυτό διαφέρει ελαφρώς από τράπεζα σε τράπεζα.
Βήμα 4: Ενεργοποίηση της υπηρεσίας IRIS
Αν δεν έχεις ήδη ενεργοποιήσει την υπηρεσία, θα χρειαστεί να κάνεις τη σύνδεση με το λογαριασμό σου. Αυτό συνήθως γίνεται με πολύ απλά βήματα μέσα από την εφαρμογή. Μπορεί να σου ζητηθεί να επιβεβαιώσεις την ταυτότητά σου ή τον αριθμό του κινητού σου τηλεφώνου.
Βήμα 5: Επιλογή επαφής για συναλλαγή
Από τη στιγμή που έχεις ενεργοποιήσει το IRIS, μπορείς να ξεκινήσεις να κάνεις πληρωμές ή να λαμβάνεις χρήματα απλώς εισάγοντας τον αριθμό κινητού του παραλήπτη. Δεν χρειάζεται να γνωρίζεις τον αριθμό λογαριασμού IBAN.
Βήμα 6: Επιβεβαίωση συναλλαγής
Στη συνέχεια, επιβεβαίωσε το ποσό που θέλεις να στείλεις και την επαφή και ολοκλήρωσε τη συναλλαγή.
Αντιστοίχως, μπορείς να λάβεις χρήματα με τον ίδιο τρόπο, χωρίς να δώσεις στον αποστολέα το IBAN σου – αρκεί να έχεις συνδέσει τον αριθμό του κινητού σου με την υπηρεσία.
Βοήθεια και υποστήριξη
Αν αντιμετωπίσεις πρόβλημα στην ενεργοποίηση της υπηρεσίας IRIS, μπορείς να επικοινωνήσεις με την υποστήριξη πελατών της τράπεζάς σου ή να επισκεφθείς ένα κατάστημα για βοήθεια.
Τράπεζες που υποστηρίζουν IRIS
Η υπηρεσία αυτή προσφέρεται από αρκετές μεγάλες τράπεζες στην Ελλάδα, όπως:
- Εθνική Τράπεζα
- Alpha Bank
- Eurobank
- Τράπεζα Πειραιώς
Με την ενεργοποίηση της IRIS, διευκολύνεσαι στις συναλλαγές σου, καθώς μπορείς να στέλνεις και να λαμβάνεις χρήματα σε πραγματικό χρόνο και χωρίς χρεώσεις μεταξύ των συνεργαζόμενων τραπεζών.