Η κεντητική αποτελεί ζωντανό κομμάτι της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, μια τέχνη που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, γεμάτη συμβολισμούς και αφηγήσεις αιώνων. Κάθε περιοχή της Ελλάδας έχει αναπτύξει τα δικά της χαρακτηριστικά μοτίβα και τεχνικές, δημιουργώντας μια πλούσια παράδοση.
Η Μαρία Παπατρέχα, καθηγήτρια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μέσα από τη δουλειά της, αναδεικνύει αυτή την κληρονομιά, εξελίσσοντάς τη σε μια σύγχρονη μορφή τέχνης που, αν και διατηρεί τις ρίζες της, αγκαλιάζει το παρόν.
Γεννημένη στο Αγρίνιο, ήρθε σε επαφή με την κεντητική από μικρή ηλικία, μεγαλώνοντας σε ένα περιβάλλον όπου το υφαντό, το κέντημα και η χειροποίητη δημιουργία αποτελούσαν μέρος της καθημερινότητας. Παρατηρώντας τη μητέρα της να δημιουργεί περίτεχνα κεντήματα και τον πατέρα της να τη στηρίζει σε κάθε στάδιο, ανέπτυξε μια βαθιά σύνδεση με αυτή την τέχνη.
Έχει αφιερώσει χρόνια στη μελέτη των παραδοσιακών μοτίβων, συλλέγοντας σχέδια που διασώζονται σε μουσεία και μεταφέροντάς τα στη συλλογή της “greek.decorative.art” αλλιώς ‘’greek.dec.art’’. Σε αυτήν, τα αυθεντικά ελληνικά σχέδια συνδυάζονται με τη δημιουργική της προσέγγιση, φέρνοντας την παράδοση στο σήμερα.
Η συλλογή “Ονείρου Κόσμος” αποτελεί μια πιο ελεύθερη και πειραματική έκφραση της κεντητικής. Εδώ, η Μαρία Παπατρέχα δημιουργεί χωρίς αυστηρούς κανόνες, αφήνοντας τη βελόνα και το νήμα να καθοδηγήσουν τη φαντασία της. Τα έργα της θυμίζουν ζωγραφική σε ύφασμα, καθώς κάθε δημιουργία της αποτυπώνει συναισθήματα, χρώμα και ένταση, δίνοντας νέα πνοή στην παραδοσιακή τέχνη.
Εμείς τη γνωρίσαμε το περασμένο καλοκαίρι, στην έκθεση που διοργάνωσε στο Λαογραφικό μουσείο της Μπαμπίνης. Εκεί, μέσα σε έναν χώρο γεμάτο με τις μοναδικές δημιουργίες της, είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε μαζί της και να ανακαλύψουμε το πάθος και την αγάπη της για την κεντητική τέχνη.
Με μεγάλη χαρά, η Μαρία Παπατρέχα δέχτηκε να μας παραχωρήσει την παρακάτω συνέντευξη, όπου μοιράζεται μαζί μας την πορεία της, τις πηγές έμπνευσής της και τη σημασία της κεντητικής στη σύγχρονη εποχή.
Γεια σας, κυρία Παπατρέχα,
Σας ευχαριστούμε πολύ που δεχτήκατε να μιλήσετε μαζί μας. Είναι πραγματική τιμή να έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε μαζί σας για το έργο σας και τη βαθιά σας σύνδεση με την παράδοση της κεντητικής τέχνης. Η τέχνη σας αποτελεί έναν μοναδικό συνδυασμό της παράδοσης με το σύγχρονο, και αυτό είναι κάτι που εντυπωσιάζει όσους έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν τα έργα σας. Πριν προχωρήσουμε στις ερωτήσεις μας, θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια για το πώς ξεκίνησε αυτή η σχέση σας με την κεντητική και πώς η παράδοση που κληρονομήσατε από την οικογένειά σας επηρέασε τη δημιουργική σας πορεία.
Οι παιδικές μου αναμνήσεις Άννα, είναι γεμάτες πλούσιες εικόνες και βιώματα ‘’της χαράς της δημιουργίας’’.
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Αγρίνιο, σε ένα δημιουργικό περιβάλλον. Συνήθως τα παιδιά αντιγράφουν τους μεγάλους. Εγώ λοιπόν τη μητέρα μου. Η μητέρα έραβε τις κυρίες κι εγώ τις κούκλες μου. Κάθε λογής ρούχο, παπλώματα και χαλιά για το σπίτι τους. Η μητέρα ύφαινε στον αργαλειό κι εγώ μαζί της. Η μητέρα έπλεκε δαντέλες ή πουλόβερ κι εγώ τα δικά μου. Ο πατέρας σε όλο αυτό ήταν αρωγός της. Μετά τη δουλειά του, τη βοηθούσε στον αργαλειό να συναρμολογήσει όλα τα νήματα στα χτένια, αλλά και στα κοφτά κεντήματα να καθαρίσει όλες τις κλωστές που προεξείχαν. Της έφερνε κάθε λογής υλικό που χρειαζόταν για τις δημιουργίες της.
Θυμάμαι τον πατέρα μου να μας πηγαίνει στον ποταμό Αχελώο για να πλύνουμε τα «λιβαδιάτικα μαλλιά» που μας έδινε ο παππούς Μήτσος, ο πατέρας του. Μοναδική εμπειρία η όλη διαδικασία, δίπλα στο ποτάμι. Τις επόμενες μέρες, το σπίτι γινόταν εργοστάσιο. Δεν είχες που να πατήσεις. Αφού είχαν στεγνώσει τα μαλλιά, τα ξάναμε να γίνουν αφράτα, και η μητέρα έφτιαχνε το νήμα με τη ρόκα. Γινόταν βάντες στην ανέμη, τους δίναμε χρώματα με φυσική βαφή κι αφού πάλι ξαναστέγνωναν, κάναμε κουβάρια, μασουράκια και στο τέλος τα υφαίναμε με τη σαίτα , στον αργαλειό. Αγαπώ όλη τη διαδικασία και το αποτέλεσμα.
Δεν έβλεπα την ώρα να τελειώσει το σχολείο, να κρυφτώ στον αργαλειό, να δημιουργήσω όσο η μητέρα ετοίμαζε το μεσημεριανό. Δε φοβόταν μη της χαλάσω το υφαντό της. Ποτέ δε με φώναξε. Αλλά και να κεντήσω ή να ζωγραφίσω. Μετά το σχολείο ήταν αυτό που με ξεκούραζε. Έπαιρνα το κέντημά μου και καθόμουν στον ήλιο στη βεράντα και κεντούσα. Ή ζωγράφιζα και σχεδίαζα ότι έβλεπα τριγύρω μου από ψηλά. Περνούσα πολύ όμορφα. Ξεκινούσα διάβασμα όταν οι άλλοι είχαν τελειώσει. Με το φως της νύχτας. Τώρα τη νύχτα κεντώ.
Μια πολύ όμορφη εικόνα στις μνήμες μου, έρχεται κυρίως τα καλοκαιρινά απογεύματα στις διακοπές, με το εργόχειρο στο χέρι, να καθόμαστε στο πεζοδρόμιο με τις γιαγιάδες, τις μαμάδες μας, τις θείες μας, τις ξαδέρφες μας, τις φίλες μας, τις γειτόνισσές μας και να κεντάμε λέγοντας ιστορίες οι μεγαλύτερες και ακούγοντας οι μικρότερες. Συναγωνιζόμασταν ποια θα τελειώσει πρώτη το κέντημά της. Και μετά αρχίζαμε άλλο. Εννοείται ότι είχαμε και πολύ παιχνίδι. Πολύ ξεγνοιασιά και χαρά στην ψυχή μας.
Αυτή ήταν μια συνηθισμένη εικόνα στον οικισμό του Αγίου Κωνσταντίνου Αγρινίου, στο πατρικό μου, κυρίως προσφυγικός οικισμός, όπου οι νοικοκυρές ήταν όλες πολύ καθαρές και με το εργόχειρο στο χέρι. Νοικοκυρεμένες. Κέντημα και δαντέλες με σχέδια περίτεχνα! Λουλουδιασμένες βεράντες και αυλές με χρωματιστές βουκαμβίλιες, με μυρωδιές από αγαπημένο γιασεμί, αγιόκλημα, νυχτολούλουδα, ορτανσίες, γαρύφαλλα και τριαντάφυλλα. Κλείνω τα μάτια κι ονειρεύομαι!!!Περάσαμε τόσο όμορφα όλα τα παιδιά στη γειτονιά αυτή.
Είμαστε η γενιά που πετούσαμε όλοι μαζί τον χαρταετό, ο καθένας το δικό του, ποιος θα πάει ψηλότερα. Γεμάτες οι αλάνες με παιδιά και γονείς. Παίζαμε τα μήλα, σαλίγκαρο ,σχοινάκι, κυνηγητό, ρακέτες κ.α. Ακούγαμε ράδιο και γραμμόφωνο και τραγουδούσαμε. Είμαστε αυτή η γενιά που έζησε τον ερχομό της τηλεόρασης, με πρόγραμμα από 6 έως 12 το βράδυ και είχε μόνο δύο κανάλια. Αυτό οι περισσότεροι θα το έχουν ξεχάσει.
1. Η ελληνική κεντητική έχει μια μακρά ιστορία που συνδέεται με διάφορες περιόδους και πολιτιστικές επιρροές. Ποιες είναι οι ιστορικές πτυχές της ελληνικής κεντητικής που σας γοητεύουν περισσότερο, και πώς αυτές οι πτυχές επηρεάζουν τη δουλειά σας;
Πολύ λίγα κεντήματα διασώζονται από τον 16ο αιώνα. Βλέπουμε μια άνθηση της ελληνικής κεντητικής τέχνης κατά την περίοδο του 17ου έως και 19ουαιώνα, περίοδος άνθησης της Ελληνικής οικονομίας, μέσα στην οθωμανική κατοχή. Κατά την περίοδο αυτή ανθίζουν περίτεχνα έργα τέχνης της λαϊκής μας παράδοσης, πολλά απ’ τα οποία διασώζονται σε ελληνικά Μουσεία και Μουσεία του εξωτερικού.
Μέσα από μια πολύχρονη έρευνα και μελέτη όλων αυτών των θησαυρών που είναι κρυμμένοι μέσα στα μουσεία, μόνο θαυμασμό, δέος και γοητεία μπορώ να πω αισθάνθηκα. Μου έκλεψαν το μυαλό και την καρδιά. Πως είναι δυνατόν να μην μαγευτεί κάποιος από τα πολυάριθμα σχέδια, τα στολίδια και τα χρώματα που έχουν χρησιμοποιήσει οι άγνωστες κεντήστρες του παρελθόντος, πάνω σε υφάσματα ενδυμασίας, και υφάσματα για στολισμούς των σπιτιών τους. Σχέδια με συμβολισμούς, εκφραστικότητα, αρμονία, ισορροπία, γεωμετρία, σχηματοποιημένα με τοπικό ρυθμό, με αληθινή καλλιτεχνική αξία.
Έτσι γεννήθηκε η συλλογή greek.dec.art. Εδώ συγκεντρώνω όλα αυτά τα ελληνικά μοτίβα, ορισμένου τόπου και χρόνου, πιστά αντίγραφα των μουσείων, χρησιμοποιώντας τις δικές μου χρωματικές πινελιές και υλικά ετερόκλητα για να τα δούμε και λίγο πιο σύγχρονα.
2. Πολλές περιοχές της Ελλάδας έχουν αναπτύξει δικές τους τεχνικές και μοτίβα στην κεντητική. Ποιες από αυτές τις παραδοσιακές τεχνικές προτιμάτε και γιατί;
Πράγματι. Τα ελληνικά κεντήματα παρουσιάζουν πολύ μεγάλη ποικιλία ως προς την τεχνική και τα σχέδια. Κι αυτό οφείλεται σε φυσικές επιδράσεις, επιρροές από ξένες τέχνες, τις συνήθειες και τον τρόπο ζωής. Κάθε τόπος παρουσιάζει τον δικό του τοπικό χαρακτήρα και στα κεντήματα. Μου αρέσουν όλες οι τεχνικές κυρίως αυτές που δημιουργούν υφές στο ύφασμα. Προτιμώ να χρησιμοποιώ αυτή της σταυροβελονιάς, γιατί είναι πιο εύκολο να την αντιγράψει κάποιος, που θέλει να κεντήσει κάποια μοτίβα. Από την άλλη εξασκεί το μυαλό γιατί έχει πολύ μέτρημα. Γι αυτό θα δείτε να μετατρέπω σχέδια από υφαντά ή από κεντήματα με περίτεχνες βελονιές σε σταυροβελονιά. Για να μπορούν όλοι να κεντούν.
3.Υπάρχουν συγκεκριμένες περιοχές ή παραδοσιακά μοτίβα από που σας εμπνέουν ιδιαίτερα; Ποια είναι τα αγαπημένα σας μοτίβα και ποιοι συμβολισμοί τα συνοδεύουν;
Κάθε περιοχή έχει τα δικά της μοτίβα και τις δικές της σχεδιαστικές συνθέσεις, με τη σφραγίδα της ελληνικής ψυχής και ζωής, παρά τις επιρροές που δέχτηκε από την ανατολή και τη δύση. Πολύ όμορφα κεντήματα συναντάμε στην Ήπειρο και τα Εφτάνησα, στα Δωδεκάνησα, στις Κυκλάδες, στην Σκύρο και στην Κρήτη. Αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Όλα είναι ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης για μένα.
Και το κάθε ένα έχει να μας διδάξει κάτι. Ας πούμε στην περίπτωση του γάμου. Η ενδυμασία της νύφης, τα κοσμήματα, ο στολισμός του νυφικού κρεβατιού, είναι γεμάτα σύμβολα, τα οποία θεωρούνταν καθοριστικά για το καλότυχο ξεκίνημα του ζευγαριού αλλά και την επιτυχή έκβαση του γάμου τους. Οτιδήποτε στόλιζε τη νύφη, ήταν η θωράκισή της για κάθε κακό. Σε μια γυναικεία φορεσιά συναντάμε ανθοφόρες γλάστρες, πετεινούς, κυπαρίσσια, καράβια, σύμβολα ευχετικά, φυλακτικά, γονιμικά. Άλλα σύμβολα είναι η ανθοφόρα γλάστρα, τα παγώνια, οι νεράιδες, τα ρόδια και τα κουκουνάρια. Κάθε ένα έχει το δικό του συμβολισμό.
Στο δε κέντημα του αργαλειού, συναντάμε φυτικές συνθέσεις ανατολικής προέλευσης με γαρύφαλλα, τριαντάφυλλα, τουλίπες, υάκινθους, με ελληνικά σύμβολα όπως του σταυρού, του πετεινού, της γοργόνας, του φιδιού, του δικέφαλου αετού, ιστορημένες σκηνές, σκηνές γάμου, την Αγιά Σοφιά, ήρωες, αγίους, προστάτες, την ακρόπολη ή τη βασιλική οικογένεια κλπ.
4. Η κεντητική στην Ελλάδα ήταν συνδεδεμένη με την καθημερινή ζωή, τις οικογενειακές παραδόσεις και τους κοινωνικούς ρόλους. Πώς πιστεύετε ότι η κεντητική μπορεί να διατηρήσει αυτή τη σύνδεση με την κοινωνία σήμερα;
Πράγματι . Τόσο η κεντητική όσο και η υφαντική ήταν ένας τρόπος διασκέδασης και κοινωνικοποίησης των γυναικών εκείνης της εποχής. Οι δημιουργίες των χεριών τους, πλούτιζε τη ζωή τους, προσφέροντάς τους χαρά και ζωντάνια στην καθημερινότητά τους. Με το πέρασμα του χρόνου, οι ρυθμοί , οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις έχουν αλλάξει. Οι γυναίκες έχουν βγει στην αγορά εργασίας, δουλεύουν σκληρά και πολλές ώρες για να ανταπεξέλθουν. Το κέντημα θέλει χρόνο, ηρεμία και αυτοσυγκέντρωση. Λίγες απασχολούνται δημιουργικά . Απ’ την άλλη έχουμε εκβιομηχάνιση των τεχνών αυτών.
Μπορούμε να πούμε όμως ότι υπάρχουν οικοτεχνίες σε τουριστικές και αγροτουριστικές περιοχές που εξασκούν την κεντητική και υφαντική τέχνη. Υπάρχουν νέοι οι οποίοι έχουν κάνει στροφή στην ελληνική παράδοση, εμπνέονται μέσα από αυτή και ασχολούνται επαγγελματικά και δημιουργούν τα δικά τους brands. Και αυτό είναι πολύ ευχάριστο και ελπιδοφόρο.
Η γνώση της κεντητικής και της υφαντικής είναι πολύτιμα στοιχεία του άϋλου πολιτισμού μας. Πρέπει να γίνουν καινοτόμες δράσεις ώστε να διατηρηθούν αυτές οι δύο παραδοσιακές τέχνες και να μην εξαφανιστούν. Να υπάρχει δημιουργική απασχόληση ανδρών και γυναικών, επαγγελματική κατάρτιση και διέξοδο σε μια εποχή που η ανεύρεση εργασίας είναι αρκετά δύσκολη. Μην ξεχνάμε ότι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας είναι ο τουρισμός. Εκεί θα διοχετεύουν τις δημιουργίες τους.
5. Σε πολλές παραδοσιακές κοινότητες, η κεντητική ήταν ένα μέσο εκπαίδευσης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Μπορεί η σύγχρονη κεντητική να επανασυνδεθεί με αυτές τις κοινωνικές και εκπαιδευτικές λειτουργίες και πώς;
Βεβαίως μπορεί. Σήμερα στα σχολεία δεν διδάσκεται ούτε η κεντητική, ούτε η υφαντική τέχνη. Θυμάμαι στο δημοτικό σχολείο να κάνουμε αυτές τις δύο τέχνες όπως και καλαθοπλεκτική. Δυστυχώς τα παιδιά σήμερα δεν ξέρουν να χρησιμοποιούν ούτε τη βελόνα. Ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια ενός χειρουργού, ενός αγρότη, μιας μοδίστρας, ενός ράφτη αλλά και όλων μας.
Στο σχολείο διδάσκω το μάθημα της Τεχνολογίας. Στην ενότητα ‘’Εργαλεία και Μηχανές’’ στην Α Γυμνασίου, έχω εντάξει την κεντητική και υφαντική τέχνη και όλα τα παιδιά μαθαίνουν να κεντούν και να υφαίνουν. Αγόρια και κορίτσια. Με προθυμία και χαρά. Το αποτέλεσμα μοναδικό. Στη χειρόγραφη γραπτή εργασία τους συγκεντρώνουν πληροφορίες, βρίσκουν μουσεία, έρχονται σε επαφή με τον πολιτισμό, με την αρχαία ελληνική τεχνολογία, γνωρίζουν που θα εναποθέσουν οικογενειακά τους κειμήλια όταν θα χρειαστεί να τα αποχωριστούν, και γιατί όχι τη συνεισφορά των τεχνών αυτών στον επαγγελματικό τους προσανατολισμό. Παροτρύνω κι άλλους να κάνουν το ίδιο. Τα παιδιά αποφορτίζονται από τ’ άλλα μαθήματα και χαίρονται με τις δύο αυτές δημιουργίες. Ηρεμούν.
Επίσης, όπως σας είπα παραπάνω, χρειάζονται καινοτόμες δράσεις και δημιουργική απασχόληση.
6. Με την τεχνολογική πρόοδο και τις νέες τάσεις στη μόδα και την τέχνη, πώς πιστεύετε ότι η ελληνική κεντητική μπορεί να διατηρήσει την ταυτότητά της και ταυτόχρονα να εξελιχθεί;
Με την τεχνολογική πρόοδο έχουν αναπτυχθεί αυτοματοποιημένες κεντητικές μηχανές. Προγραμματίζεις το σχέδιο, τις χρωματιστές κλωστές κι εκείνες κεντούν πάνω στα υφάσματα περίτεχνα σχέδια, τα οποία βλέπουμε πάνω σε ρούχα ή άλλα αντικείμενα. Είναι στο χέρι μας, να διατηρήσουμε την ταυτότητα της ελληνικής μας κεντητικής τέχνης και να την εξελίξουμε αποφεύγοντας το ανακάτεμα με μοτίβα αγνώστου προέλευσης. Ποτέ δεν κεντώ ή δεν ζωγραφίζω ένα μοτίβο εάν δεν γνωρίζω την προέλευσή του, την πηγή του. Το προσπερνώ όσο κι αν μου αρέσει. Ερευνώ τα μοτίβα που θα κεντήσω, μέσα από ελληνικά κεντήματα που βρίσκονται στα μουσεία της Ελλάδας ή του κόσμου. Μόνο τότε ασχολούμαι μαζί του. Θυμώνω με αυτούς που βαφτίζουν ελληνικό κάτι που τους άρεσε, χωρίς να είναι. Το κάθε ελληνικό μοτίβο έχει τη δική του ιστορία, το δικό του χωροχρόνο. Και πρέπει να τη σεβόμαστε.
7. Ποιος είναι ο ρόλος των μουσείων και των πολιτιστικών ιδρυμάτων στη διατήρηση και προβολή της ελληνικής κεντητικής τέχνης; Έχετε συνεργαστεί με τέτοια ιδρύματα και ποια είναι η εμπειρία σας;
Ο ρόλος των μουσείων και των πολιτιστικών ιδρυμάτων είναι καθοριστικός στη διατήρηση και την προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Πρέπει με σεβασμό και αγάπη να τη διαφυλάξουμε και να τη μεταλαμπαδεύσουμε στα παιδιά μας, ώστε να εκτιμήσουν, και να αγαπήσουν τον πολιτισμό των προηγούμενων γενεών και με τη σειρά τους να τη μεταλαμπαδεύσουν στις επόμενες γενεές. Γι αυτό τα παιδιά από μικρή ηλικία πρέπει να έρχονται σε επαφή με μουσεία και μουσειακά προγράμματα γιατί μέσα απ αυτά γεννιούνται συναισθήματα, φαντασία, αγάπη και εκτίμηση για τον πολιτισμό των προηγούμενων γενεών. Ναι στο παρελθόν, όταν ήμουν Αθήνα μέσω ενός μεταπτυχιακού και της αγαπημένης μου καθηγήτριας Σοφίας Γιαλουράκη είχα παρακολουθήσει μαθήματά της στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Αυτή η γυναίκα ήταν μοναδική στον τρόπο που μεταλαμπάδευε όλη της την αγάπη για τον πολιτισμό στα μικρά παιδιά και σε μας. Είναι φωτεινό παράδειγμα στη ζωή μου!
8. Υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα έργα ή συλλογές που σας έχουν εντυπωσιάσει και θεωρείτε ότι αναδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο την ελληνική κεντητική τέχνη;
Τι να πρωτοθαυμάσω! Κάθε μοτίβο έχει τη δική του αισθητική και μοναδικότητα! Τη δική του αρμονία! Το βλέμμα μου χαζεύει με την ομορφιά τους! Τα αγαπώ όλα! Γενικά θα σου πω, θαυμάζω το πνεύμα της άγνωστης ελληνίδας κεντήστρας που τα δημιούργησε και έμειναν παρακαταθήκη στον ελληνικό πολιτισμό, επειδή κάποιοι τα εκτίμησαν και τα διατήρησαν μέσα στο χωροχρόνο, για να τα βλέπουμε σήμερα και να τα θαυμάζουμε.
Ξεχωριστά στην εκτίμησή μου, είναι τα κεντήματα των Δωδεκανήσων, λόγω μιας ιδιαιτερότητάς τους. Είναι κεντημένα με μια τοπική ξεχωριστή σταυροβελονιά την ονομαστή ροδίτικη, που κάνει το κέντημα να προεξέχει, να έχει υφή. Όλο το κέντημα είναι ανάγλυφο. Και το σχέδιο είναι δύσκολο να αποκωδικοποιηθεί. Ωστόσο με μια πολύ καλή έρευνα μέσα από τα μοτίβα των μουσείων αλλά και ρωτώντας όλα ξεκαθαρίζουν και υλοποιούνται. Έχω αφιερώσει πολλές ώρες για να αποκωδικοποιήσω τέτοια μοτίβα. Τα ονομαστά ‘’σπερβέρια’’ είναι μοναδικά στο είδος τους.
Από υφαντική πολύ ξεχωριστά υφαντά που θαυμάζω είναι τα Καλλιγραφένια της Χαλκιδικής, τα Πλουμιστά χαλιά της Όσσα, τα Υφαντά του Μετσόβου, της Σαμαρίνας στη Θεσσαλία και τα Τσακώνικα υφαντά στο Λεωνίδιο. Εξαιρετικές επίσης είναι οι Κρητικές Παντανίες που συνδυάζουν υφαντική και κέντημα με περίτεχνα και μοναδικά σχέδια! Τα μάτια σου χάνονται μέσα στην ομορφιά τους! Γι αυτό έχω μετατρέψει αρκετά μοτίβα υφαντών σε κέντημα!
10. Η συλλογή σας «Ονείρου Κόσμος» χαρακτηρίζεται από έναν μοναδικό συνδυασμό της παραδοσιακής και της σύγχρονης προσέγγισης. Τι σας ώθησε να εξελίξετε την παραδοσιακή τεχνική του κεντήματος σε αυτό το νέο, πρωτότυπο μονοπάτι; Πείτε μας λίγα λόγια για την συλλογή αυτή!
Η συλλογή «Ονείρου Κόσμος» δημιουργήθηκε στην ανάγκη μου να ταξιδεύω στο εξωτερικό για μεγάλα διαστήματα και δεν μπορούσα να κουβαλώ τα υλικά ζωγραφικής μαζί μου λόγω όγκου. Έτσι δημιούργησα ένα κουτί με κλωστές σε διάφορες αποχρώσεις και άρχισα να κεντώ τέχνη σε φυσικό λινό Γαλλίας, με βελόνα και κλωστή. Ξεκινώντας πραγματικά δεν ήξερα τι θα δημιουργήσω! Εμπιστεύτηκα την ψυχή μου, την καρδιά και το μυαλό μου, ακολούθησα τη ροή της βελόνας που έτρεχε να προλάβει να παράξει έργο. Και αυτό που ξετυλιγόταν κάθε φορά με δικαίωνε γιατί το τελικό έργο έμοιαζε με ένα μικρό λαμπερό θησαυρό, που είχε μέσα του τον κόσμο όλο! Γιομάτο ζωή και ποικιλόμορφα συναισθήματα! Όπως μου λένε!
11. Κυρία Παπατρέχα, μέσα από την τέχνη σας και τη δημιουργία σας, ποιο μήνυμα θα θέλατε να περάσετε στον κόσμο, ειδικά στις νέες γενιές που ενδιαφέρονται για την κεντητική και την τέχνη γενικότερα;
Το κέντημα είναι ένας τρόπος δημιουργίας, αποφόρτισης από τα συμβάντα της ημέρας, ένας διαλογισμός με τον εαυτό μας, μια προσευχή με τον καλό μας Θεό. Το άγχος μεταλλάσει την υγεία μας. Σωματική και ψυχική. Εδώ το κέντημα γίνεται φάρμακο. Δρα αγχολυτικά. Και η εξέλιξή του μας γεμίζει χαρά. Οι αργές κινήσεις των χεριών, η προσήλωση στο έργο , η ηρεμία που κατέχει το σώμα εκείνες τις στιγμές, μόνο καλό κάνει στον οργανισμό. Το ίδιο συμβαίνει με κάθε δημιουργική απασχόληση!
Το μήνυμά μου, ναι. Αφήστε το κινητό. Υιοθετήστε μια δημιουργική απασχόληση, κέντημα, υφαντική, ζωγραφική, παζλ, κεραμική, ψηφιδωτά, ότι άλλο σκεφτείτε. Χρησιμοποιήστε ανακυκλώσιμα υλικά, χαρτόκουτα, παλιά ρούχα, γυαλί κλπ. Βάλτε το μυαλό σας να δουλέψει, για να είναι γερό σε βάθος χρόνου. Και δημιουργήστε . Η χαρά που θα πάρετε από τη δημιουργία σας, θα είναι απερίγραπτη. Και συγχρόνως τροφοδοτείτε το σώμα σας με ορμόνες της χαράς, που είναι βάλσαμο στον οργανισμό μας. Η Ζωή είναι πολύτιμη και πρέπει να είμαστε υγιείς και να την απολαμβάνουμε ως τα βαθιά γεράματα, με μυαλό ξυράφι !
Κυρία Παπατρέχα, που μπορεί κάποιος που ενδιαφέρεται να αγοράσει τις δημιουργίες σας;
Τα έργα της συλλογής, Άννα δεν πωλούνται. Εκτίθενται σε εκθέσεις ομαδικές ή ατομικές, μέχρι να βρει το δικό της χώρο. Ωστόσο εάν κάποιος ενδιαφέρεται μπορεί να κάνει παραγγελία κατόπιν συνεννόησης μαζί μου. Θα χαρώ πολύ. Θα φτιαχτεί με πολλή αγάπη και φροντίδα, συνοδευόμενο με πιστοποιητικό γνησιότητας σε κουτί με φιόγκο.
Η σειρά δώρων ‘’ κεντημένα ελληνικά μοτίβα’’ επίσης σε κουτάκια με φιόγκο και με ενυπόγραφο πιστοποιητικό γνησιότητας είναι έτοιμα για ενδιαφερόμενες συνεργασίες με κάθε νόμιμο τρόπο.
Σας ευχαριστώ πολύ για την ωραία συζήτηση που κάναμε.
Την Μαρία μπορείτε να την βρείτε στα social: https://www.instagram.com/greek.dec.art/
Δείτε έργα από την Συλλογή της Μαρίας Παπατρέχα!
