Η εισαγωγή του Προσωπικού Αριθμού στην Ελλάδα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βήματα προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης και της ψηφιακής εξυπηρέτησης του πολίτη. Πρόκειται για έναν μοναδικό αριθμό ταυτοποίησης που θα συνοδεύει κάθε πολίτη από την έκδοσή του και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, ανεξαρτήτως αλλαγών στοιχείων ή τόπου κατοικίας. Ο Προσωπικός Αριθμός δημιουργείται με βάση τον ΑΦΜ του πολίτη και εμπλουτίζεται με τρεις επιπλέον χαρακτήρες, από τους οποίους δύο μπορεί να επιλέξει ο ίδιος ο πολίτης, εφόσον το πράξει εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας.
Η δυνατότητα ενεργής συμμετοχής στην επιλογή αυτών των χαρακτήρων είναι διαθέσιμη μόνο μέχρι την Τετάρτη. Από την Πέμπτη, το σύστημα θα αποδίδει αυτόματα τον Προσωπικό Αριθμό σε όσους δεν έχουν προβεί στην έκδοσή του, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής των χαρακτήρων. Η αυτόματη απόδοση γίνεται με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία του πολίτη, χωρίς να απαιτείται καμία ενέργεια από τον ίδιο. Στην ουσία, το μοναδικό που «χάνει» ο πολίτης που δεν θα εκδώσει μόνος του τον αριθμό είναι η δυνατότητα να επιλέξει ο ίδιος μέρος της μορφής του· ο αριθμός θα του δοθεί έγκυρα και κανονικά από το κράτος.
Ο Προσωπικός Αριθμός στοχεύει να αντικαταστήσει σταδιακά την ανάγκη χρήσης πολλών διαφορετικών αριθμών ταυτοποίησης όπως ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, αριθμός ταυτότητας ή διαβατηρίου. Ο στόχος είναι ένας: να διευκολυνθεί ο πολίτης, να μειωθούν τα λάθη στις δημόσιες υπηρεσίες και να απλοποιηθούν οι διοικητικές διαδικασίες. Με αυτόν τον τρόπο, ο πολίτης θα χρειάζεται να θυμάται μόνο έναν αριθμό για όλες τις συναλλαγές του με το Δημόσιο.
Η έκδοση του Προσωπικού Αριθμού είναι υποχρεωτική και συνδέεται άμεσα με τη διαδικασία έκδοσης της νέας αστυνομικής ταυτότητας. Από τον Ιούνιο του 2025, για να ολοκληρωθεί η έκδοση δελτίου ταυτότητας, απαιτείται ο ενδιαφερόμενος να διαθέτει Προσωπικό Αριθμό. Εξαίρεση αποτελούν μόνο οι περιπτώσεις πολιτών που έχουν κάνει τις απαραίτητες ενέργειες αλλά για λόγους ανεξάρτητους από τη βούλησή τους η διαδικασία δεν ολοκληρώθηκε.
Η διαδικασία έκδοσης του Προσωπικού Αριθμού είναι απλή και πραγματοποιείται είτε ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας myInfo, είτε φυσικά σε ΚΕΠ ή σε Προξενικές Αρχές. Απαιτούνται οι κωδικοί TAXISnet και η επιβεβαίωση του κινητού τηλεφώνου στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας. Ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να ελέγξει τα στοιχεία του και να τα διορθώσει εάν χρειάζεται, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο αριθμός θα συνδεθεί με σωστές πληροφορίες. Αφού γίνει η επαλήθευση, επιλέγει — αν το επιθυμεί — δύο από τους τρεις χαρακτήρες που πλαισιώνουν τον βασικό αριθμό.
Σε περίπτωση που ο πολίτης δεν ολοκληρώσει την παραπάνω διαδικασία μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας, τότε το σύστημα θα του αποδώσει αυτόματα έναν Προσωπικό Αριθμό χωρίς τη δική του παρέμβαση. Δεν προβλέπεται κάποια κύρωση ή ποινή, ούτε απαιτείται επαναφορά της διαδικασίας. Ο αριθμός θα είναι πλήρως έγκυρος και λειτουργικός, απλώς ο πολίτης δεν θα έχει συμβάλει στην επιλογή της μορφής του.
Για όσους έχουν ήδη προχωρήσει σε έκδοση νέου τύπου ταυτότητας, αλλά αυτή εκδόθηκε πριν την απόδοση του Προσωπικού Αριθμού και δεν τον αναγράφει, δίνεται η δυνατότητα αντικατάστασης του εγγράφου. Η διαδικασία ακολουθεί τη συνήθη οδό με ραντεβού, προσκόμιση των απαραίτητων παραβόλων και λήψη νέων στοιχείων. Παράλληλα, με την ενσωμάτωση του Προσωπικού Αριθμού στην ψηφιακή ταυτότητα μέσω του Gov.gr Wallet, οι πολίτες αποκτούν τη δυνατότητα να έχουν άμεση πρόσβαση στον αριθμό τους οποιαδήποτε στιγμή. Η εφαρμογή εξελίσσεται σε βασικό εργαλείο επικοινωνίας με τις δημόσιες υπηρεσίες, προσφέροντας πλήρη διαφάνεια και ευχρηστία.
Από την έναρξη της πλατφόρμας έχουν εκδοθεί πάνω από 1,3 εκατομμύρια Προσωπικοί Αριθμοί, ενώ έχει δοθεί η δυνατότητα διόρθωσης περισσότερων από 400.000 εγγραφών πολιτών που είχαν αναντιστοιχίες στα στοιχεία τους. Η εφαρμογή αναμένεται να εξαλείψει προβλήματα κατακερματισμού μεταξύ των μητρώων του Δημοσίου και να ενισχύσει την ενοποίηση των δεδομένων.
Σχετικά με την ταυτότητα, η διαδικασία έκδοσης νέου δελτίου προβλέπει συγκεκριμένα δικαιολογητικά: φωτογραφία σε ψηφιακή μορφή που ανεβαίνει στην εφαρμογή myPhoto, αίτηση–υπεύθυνη δήλωση που υπογράφεται στην Αρχή έκδοσης, παράβολο 10 ευρώ (5 ευρώ για πολύτεκνους) και 0,50 ευρώ ένσημο, καθώς και τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων με ειδικό εξοπλισμό. Το νέο δελτίο έχει δεκαετή διάρκεια ισχύος, εκτός εάν υπάρξει τεχνική αδυναμία λήψης αποτυπωμάτων, οπότε εκδίδεται με ισχύ ενός έτους.
Επιπλέον, στην ταυτότητα θα αναγράφονται το όνομα, το επώνυμο και το πατρώνυμο και σε λατινική γραφή, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ 743. Αν ο πολίτης επιθυμεί διαφορετική λατινική απόδοση, θα πρέπει να προσκομίσει σχετικό αποδεικτικό έγγραφο. Προαιρετικά μπορούν να αναγράφονται η ομάδα αίματος και ο παράγοντας Rhesus, με σχετική βεβαίωση ή κάρτα αιμοδότη. Αν υπάρχουν τατουάζ στο πρόσωπο, απαιτείται βεβαίωση μονιμότητας.
Όσον αφορά τις παλιές ταυτότητες, από το καλοκαίρι του 2026 δεν θα είναι πλέον αποδεκτές για ταξίδια εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς δεν πληρούν τις σύγχρονες προδιαγραφές ασφάλειας. Οι πολίτες θα μπορούν προσωρινά να ταξιδεύουν με διαβατήριο, όμως συνιστάται η σταδιακή αντικατάσταση των ταυτοτήτων με τον νέο τύπο που ενσωματώνει τον Προσωπικό Αριθμό.
Συνολικά, η εφαρμογή του ΠΑ αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την πλήρη ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του κράτους, διευκολύνοντας τη διαχείριση της πληροφορίας και ενισχύοντας την ασφάλεια των δεδομένων των πολιτών. Για την πλειοψηφία των πολιτών, η διαδικασία είναι απλή και σύντομη. Όσοι δεν επιθυμούν ή δεν προλαβαίνουν να επιλέξουν τα στοιχεία του αριθμού, μπορούν να είναι ήσυχοι ότι ο αριθμός θα τους αποδοθεί αυτόματα, χωρίς κάποια αρνητική συνέπεια. Το μόνο που χάνεται είναι η δυνατότητα προσωπικής επιλογής, όχι όμως η πρόσβαση στις υπηρεσίες του κράτους.
