Οι πόλεμοι και οι γεωπολιτικές εντάσεις εξακολουθούν να επηρεάζουν πολλές περιοχές του κόσμου, με ορισμένες χώρες να εμπλέκονται σε συγκρούσεις άμεσα ή έμμεσα. Παρά τα συνεχιζόμενα προβλήματα, η πτώση των τιμών των καυσίμων έχει γίνει αισθητή στις αντλίες καυσίμων, ακόμα και στην Ελλάδα. Ενδεικτικά, στο Αγρίνιο αναμένεται οι τιμές να πέσουν στα 1,6 ευρώ το λίτρο, κάτι που δεν είχε συμβεί εδώ και χρόνια.
Η πτώση αυτή προκαλεί ερωτήματα και απορίες. Γιατί ενώ οι τιμές είχαν εκτοξευθεί σε πάνω από 2 ευρώ ανά λίτρο, τώρα μειώνονται, χωρίς να υπάρχει μεγάλος δημόσιος διάλογος ή ανάλυση των αιτιών; Τι ακριβώς συμβαίνει στις διεθνείς αγορές και πώς θα επηρεάσει αυτό την οικονομία μας;
Οι παράγοντες πίσω από την πτώση των τιμών
Οι ειδικοί αποδίδουν την πτώση σε δύο κύριους παράγοντες. Ο πρώτος αφορά τη Σαουδική Αραβία, μία από τις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες στον κόσμο. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, όπως αυτό των Financial Times, η Σαουδική Αραβία φαίνεται να εγκαταλείπει την πολιτική της για τιμή-στόχο των 100 δολαρίων ανά βαρέλι πετρελαίου και να προσανατολίζεται προς την αύξηση της παραγωγής.
Αυτή η απόφαση δεν έρχεται ξαφνικά. Η προηγούμενη στρατηγική, που κράτησε για περίπου τρία χρόνια, ήταν να μειώνεται η παραγωγή ώστε να διατηρούνται υψηλές οι τιμές. Αυτό βοήθησε σημαντικά την οικονομία των χωρών παραγωγής, καθώς κάλυπταν αρνητικά εμπορικά ισοζύγια και κέρδιζαν μεγάλα ποσά από τις εξαγωγές πετρελαίου.
Τώρα, όμως, η Σαουδική Αραβία φαίνεται να αλλάζει πορεία. Οι λόγοι μπορεί να ποικίλουν: από τη σταδιακή σταθεροποίηση της παγκόσμιας οικονομίας μετά την πανδημία, μέχρι την αίσθηση ότι η γεωπολιτική αναταραχή δεν οδηγεί πλέον σε αυξήσεις των τιμών όπως παλιότερα.
Πτώση 25% στις τιμές του πετρελαίου
Κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου 2024, οι τιμές του πετρελαίου μειώθηκαν κατά περίπου 25% από τα υψηλά επίπεδα που είχαν καταγραφεί στις αρχές Απριλίου. Αυτή η μείωση οφείλεται κυρίως στην απόφαση της Σαουδικής Αραβίας να εγκαταλείψει την πολιτική περιορισμού της παραγωγής. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δούμε σταδιακές μειώσεις και στις τιμές των καυσίμων στα πρατήρια, κάτι που γίνεται ιδιαίτερα αισθητό και στην Ελλάδα.
Η πτώση της τιμής δεν έχει σχολιαστεί ευρέως στα μέσα ενημέρωσης, ίσως επειδή η συζήτηση γύρω από τις τιμές των καυσίμων τείνει να εστιάζει περισσότερο στις αυξήσεις παρά στις μειώσεις. Ωστόσο, η επίδραση της πτώσης είναι σημαντική για την οικονομία.
Ο αντίκτυπος στην οικονομία
Η μείωση των τιμών των καυσίμων έχει θετικές συνέπειες για την οικονομία, ειδικά σε μια περίοδο που η ακρίβεια και ο πληθωρισμός είναι ψηλά. Οι χαμηλότερες τιμές καυσίμων μειώνουν το κόστος μεταφοράς προϊόντων, με αποτέλεσμα τη μείωση των τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης, μεταφορές και άλλες υπηρεσίες. Αυτό συμβάλλει στη μείωση του πληθωρισμού και στη σταθεροποίηση της οικονομίας, κάτι που ευνοεί τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
Επιπλέον, η σταθεροποίηση των τιμών καυσίμων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της κατανάλωσης, καθώς οι πολίτες θα έχουν περισσότερα διαθέσιμα εισοδήματα. Αυτό θα μπορούσε να συμβάλει θετικά στην οικονομική ανάκαμψη.
