Μέσα σε μια περίοδο αυξημένων απαιτήσεων για τους δήμους της χώρας, το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρά σε νέα έκτακτη επιχορήγηση ύψους 140 εκατ. ευρώ, η οποία θα εκταμιευθεί εντός της εβδομάδας. Ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, ανακοίνωσε ότι τα κονδύλια θα διατεθούν για την κάλυψη αναγκών της τοπικής αυτοδιοίκησης, ενισχύοντας την οικονομική τους αντοχή. Παράλληλα, πρόσθετα 90 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών των δήμων, ενώ 20 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την κάλυψη δικαστικών αποφάσεων.
Η απόφαση αυτή στοχεύει στην άμεση ενίσχυση των δήμων που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες, δίνοντας έμφαση στη διαχείριση των τρεχουσών οικονομικών αναγκών. Επιπλέον, για το 2024 θα δοθεί μια πέμπτη δόση χρηματοδότησης, ύψους 30 εκατ. ευρώ, με σκοπό την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών των σχολείων, ενισχύοντας έτσι το εκπαιδευτικό σύστημα σε τοπικό επίπεδο.
Αναμόρφωση του Κώδικα Αυτοδιοίκησης
Ο κ. Λιβάνιος ανακοίνωσε την προγραμματισμένη σύσταση της Επιτροπής Κώδικα του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία θα εργαστεί για την αναμόρφωση του Κώδικα Αυτοδιοίκησης. Η πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής θα πραγματοποιηθεί πριν από το συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), και η συγκρότησή της αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι την ερχόμενη Τρίτη.
Με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, το Υπουργείο επιδιώκει να εκσυγχρονίσει το θεσμικό πλαίσιο της αυτοδιοίκησης, προκειμένου να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες των τοπικών κοινοτήτων. Οι αλλαγές αυτές εκτιμάται ότι θα βελτιώσουν τη διοικητική αποτελεσματικότητα και την ικανότητα των δήμων να διαχειρίζονται τα προβλήματα που προκύπτουν, ειδικά σε μια εποχή οικονομικής πίεσης και αυξημένων αναγκών.
Ενίσχυση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων το 2025
Για το 2025, ο υπουργός Εσωτερικών ανακοίνωσε την αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) κατά 53 εκατ. ευρώ, με στόχο την κάλυψη των αυξήσεων στις μισθολογικές δαπάνες των δημοσίων υπαλλήλων που απασχολούνται στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η κίνηση αυτή θεωρείται κρίσιμη για τη διατήρηση της οικονομικής ισορροπίας των δήμων και τη στήριξη των εργαζομένων, που αποτελούν τον κινητήριο μοχλό για την παροχή υπηρεσιών στους πολίτες.
Προκλήσεις για τους Δήμους: Δημογραφικό και Υπερτουρισμός
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Νήσων και Πολιτικής Συνοχής της ΚΕΔΕ, Ευστράτιος Χαρχαλάκης, δήμαρχος Κυθήρων, αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δήμοι, κάνοντας λόγο για σοβαρά προβλήματα όπως το δημογραφικό. Σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε, από την απογραφή του 1951 έως το 2021, μόνο 19 νησιά παρουσίασαν αύξηση του πληθυσμού τους, μεταξύ των οποίων η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα και η Εύβοια. Αντίθετα, σε πάνω από 100 κατοικημένα νησιά του 1951 παρατηρήθηκε μείωση ή ακόμα και πλήρης εξαφάνιση του μόνιμου πληθυσμού.
Το δημογραφικό ζήτημα συνδέεται άμεσα με την οικονομική ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινοτήτων. Η μείωση του πληθυσμού έχει οδηγήσει σε δυσκολίες στην παροχή βασικών υπηρεσιών και στην υποστήριξη της τοπικής οικονομίας, ιδιαίτερα σε περιοχές με περιορισμένους πόρους.
Ο Υπερτουρισμός και οι Πιέσεις στις Υποδομές
Ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί τους δήμους είναι ο υπερτουρισμός, ο οποίος ασκεί μεγάλες πιέσεις στις τοπικές υποδομές, όπως τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης, οι δρόμοι και οι χώροι διαχείρισης απορριμμάτων. Ο κ. Χαρχαλάκης υπογράμμισε την ανάγκη για μελέτες φέρουσας ικανότητας των δημοσίων υποδομών, οι οποίες θα καθορίσουν τις απαιτούμενες επενδύσεις για την υποστήριξη του αυξημένου πληθυσμού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ο υπερτουρισμός μπορεί να φέρει οικονομικά οφέλη, ωστόσο η αδυναμία διαχείρισης των αυξημένων αναγκών μπορεί να οδηγήσει σε φθορά του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, καθώς και σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των μόνιμων κατοίκων. Για τον λόγο αυτό, οι προτάσεις της ΚΕΔΕ επικεντρώνονται στη δημιουργία νέων ποιοτικών υποδομών και στη βελτίωση των υφιστάμενων, με στόχο τη βιώσιμη διαχείριση του τουριστικού προϊόντος.
Στοχευμένες Δράσεις για Βιώσιμη Τουριστική Ανάπτυξη
Ο Αντώνης Καμπουράκης, πρόεδρος της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης της ΚΕΔΕ, παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο πλάνο για τη βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού στη χώρα. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν ουσιαστική συμμετοχή των δήμων στον Εθνικό Αναπτυξιακό Σχεδιασμό για τον Τουρισμό, καθώς και προώθηση ποιοτικών μορφών τουρισμού που σέβονται τον τοπικό χαρακτήρα και την πολιτιστική ταυτότητα των περιοχών.
Προτεραιότητα δίνεται στην ανάπτυξη σύγχρονων οδικών και θαλάσσιων δικτύων, αλλά και στη βελτίωση της διαχείρισης των απορριμμάτων και των δικτύων ύδρευσης. Παράλληλα, επισημάνθηκε η ανάγκη για στήριξη της στέγασης των δημοσίων υπαλλήλων και των εργαζομένων στον τουρισμό, προκειμένου να διασφαλιστεί η προσφορά υπηρεσιών υψηλής ποιότητας όλο τον χρόνο.
