Το «panic button» παρουσιάζεται ως μια καινοτόμα λύση για την προστασία των γυναικών από την έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία. Πρόκειται για ένα απλό, ψηφιακό κουμπί, το οποίο οι χρήστες μπορούν να ενεργοποιήσουν όταν βρίσκονται σε κίνδυνο, ώστε να ειδοποιηθούν οι αρχές. Παρά τη θετική πρόθεση και τον χαρακτήρα της καινοτομίας του, δεν λύνει το ζήτημα από μόνο του. Ας εξετάσουμε την αποτελεσματικότητα και τα όριά του με ρεαλισμό, χωρίς υπερβολές.
Αρχικά, είναι αλήθεια πως η τεχνολογία μπορεί να ενισχύσει την ασφάλεια, αλλά το «panic button» από μόνο του δεν αποτελεί πανάκεια. Η αίσθηση ασφάλειας που προσφέρει μπορεί να είναι παροδική, ιδίως όταν η βοήθεια δεν είναι εγγυημένη να φτάσει εγκαίρως. Σε πόσο χρόνο μπορεί πραγματικά η αστυνομία να φτάσει στον χώρο του περιστατικού; Υπάρχουν περιπτώσεις, όπως η τραγική ιστορία της 43χρονης γυναίκας στο Αγρίνιο, όπου η παρέμβαση ίσως να μην ήταν αρκετά άμεση για να αποτρέψει το μοιραίο.
Η αναγκαιότητα της θεσμικής στήριξης είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Η αντιμετώπιση της έμφυλης βίας δεν μπορεί να περιορίζεται στην ατομική πρωτοβουλία του θύματος να πατήσει το κουμπί. Αντίθετα, θα πρέπει να στηρίζεται στη συλλογική ευθύνη και την αποτελεσματική λειτουργία της Πολιτείας. Η αποτροπή της βίας πρέπει να είναι αποτέλεσμα ενός ισχυρού και συντονισμένου δικτύου υπηρεσιών, το οποίο να παρέχει ασφαλή φιλοξενία, ψυχολογική υποστήριξη, και νομική προστασία.
Οι δομές φιλοξενίας για γυναίκες που αντιμετωπίζουν βία είναι πολύτιμες, αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι για πολλές γυναίκες, η διακοπή της καθημερινής τους ζωής είναι μια δύσκολη απόφαση. Η αποχώρηση από το σπίτι σημαίνει απομάκρυνση από τα παιδιά, την εργασία και την κοινότητα. Δεν είναι απλώς μια «λύση», αλλά μια προσωρινή διακοπή που απαιτεί θυσίες, ενώ η επιστροφή στον κακοποιητή μένει ανοιχτή ως πιθανότητα, ειδικά όταν δεν έχει επέλθει δικαιοσύνη και δεν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
Επιπλέον, η καταπολέμηση της βίας πρέπει να είναι θεσμική. Χρειαζόμαστε ένα ολοκληρωμένο σύστημα υποστήριξης, το οποίο να περιλαμβάνει άμεση και συνεχή παρέμβαση, σωστή εκπαίδευση των αρχών, και κυρίως ένα δικαστικό σύστημα που θα διασφαλίζει την τιμωρία των δραστών. Όσο πολύτιμο κι αν είναι το «panic button», δεν μπορεί να αποτελεί τη μόνη μας απάντηση σε αυτό το ζήτημα.
Ο στόχος είναι να δημιουργήσουμε ένα σύστημα προστασίας που να καλύπτει τα θύματα της έμφυλης βίας από όλες τις πλευρές: ψυχολογική, κοινωνική και νομική. Η βία δεν είναι ένα ζήτημα που λύνεται απλώς με το πάτημα ενός κουμπιού. Απαιτείται συλλογική προσπάθεια, θεσμικές παρεμβάσεις και υποστήριξη σε πολλά επίπεδα, ώστε να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές περιβάλλον για όλες τις γυναίκες.
