H Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στο σύστημα πρόγνωσης καιρικών φαινομένων λόγω της αδυναμίας των μετεωρολογικών ραντάρ να λειτουργούν πλήρως και να παρέχουν ακριβείς και έγκαιρες προειδοποιήσεις. Οι μετεωρολόγοι επισημαίνουν ότι τα 8 ραντάρ της χώρας, τα οποία θα μπορούσαν να προσφέρουν την απαραίτητη πρόβλεψη για ακραία καιρικά φαινόμενα, παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις: τα έξι από αυτά δεν λειτουργούν, ενώ τα υπόλοιπα δύο υπολειτουργούν. Το γεγονός αυτό καθιστά δύσκολη την προστασία της χώρας από απρόβλεπτες καιρικές καταστροφές, με τους ειδικούς να ανησυχούν για την επάρκεια του συστήματος.
Σύμφωνα με αναφορές από το Dnews, μόνο τα ραντάρ της Ανδραβίδας και της Λάρισας λειτουργούν μερικώς, ενώ τα υπόλοιπα ραντάρ, που βρίσκονται σε στρατηγικά σημεία όπως η Θεσσαλονίκη, το Άκτιο, η Αίγινα, ο Υμηττός, η Καβάλα και η Αστυπάλαια, βρίσκονται εκτός λειτουργίας. Το ραντάρ της Αστυπάλαιας, μάλιστα, δεν έχει τεθεί ποτέ σε λειτουργία από την ημέρα της εγκατάστασής του. Η κατάσταση αυτή προκαλεί προβλήματα στη λειτουργία του συστήματος πρόβλεψης και αποδυναμώνει τις δυνατότητες έγκαιρης προειδοποίησης που είναι αναγκαίες για την αποφυγή καταστροφών.
Η βουλευτής Λάρισας Ευαγγελία Λιακούλη έφερε το ζήτημα στη Βουλή με ερώτηση προς τους υπουργούς Εθνικής Άμυνας, Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας. Στην παρέμβασή της, υπογράμμισε πως τα 6 από τα 8 ραντάρ της χώρας είναι εκτός λειτουργίας, ενώ τα άλλα δύο υπολειτουργούν, δημιουργώντας ένα «κενό» στις δυνατότητες της Ελλάδας να προστατεύσει τους πολίτες της από αιφνίδιες και ακραίες καιρικές συνθήκες.
Η βουλευτής ανέφερε ότι η χώρα είναι ουσιαστικά απροστάτευτη μπροστά σε ξαφνικά καιρικά φαινόμενα όπως αυτά που έπληξαν πρόσφατα περιοχές της Ισπανίας με σοβαρές συνέπειες για τους κατοίκους. Έκανε επίσης αναφορά στις θεομηνίες Daniel και Elias, που έπληξαν την περιοχή της Θεσσαλίας προκαλώντας απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, επισημαίνοντας ότι τα ραντάρ θα μπορούσαν να έχουν συνδράμει στην έγκαιρη προειδοποίηση των κατοίκων για να προστατευτούν.
Οι ειδικοί επισημαίνουν πως η έγκαιρη πρόβλεψη και η προειδοποίηση αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την προστασία της δημόσιας ασφάλειας. Ωστόσο, με τα τρέχοντα δεδομένα, η χώρα αντιμετωπίζει δυσκολίες στην ακριβή πρόβλεψη καιρού, και ειδικά των έντονων καιρικών φαινομένων, λόγω της μη λειτουργίας των ραντάρ.
Ο αριθμός έκτακτης ανάγκης «112», ο οποίος έχει αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια των πολιτών κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών πυρκαγιών, χάνει μεγάλο μέρος της αποτελεσματικότητάς του χωρίς την ακριβή πρόβλεψη καιρού. Χωρίς τα απαραίτητα δεδομένα από τα μετεωρολογικά ραντάρ, η προειδοποίηση των πολιτών γίνεται δύσκολη, ειδικά τους χειμερινούς μήνες.
Στην κατάσταση αυτή αναφέρθηκε και ο Διευθυντής του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου, Θοδωρής Κολυδάς, ο οποίος παραδέχθηκε ότι το σύστημα πρόγνωσης της χώρας μας λειτουργεί με τεχνολογία της δεκαετίας του 1990. Παρά την επιχειρησιακή χρήση των ραντάρ στη Λάρισα και την Ανδραβίδα από την ΕΜΥ και την Πολιτική Προστασία, πολλές περιοχές μένουν ακάλυπτες, συμπεριλαμβανομένου του Λεκανοπεδίου Αττικής, όπου είχε σχεδιαστεί η τοποθέτηση νέου ραντάρ στην Αίγινα.
Για την κάλυψη των αναγκών, η Ελλάδα προσπαθεί να χρησιμοποιήσει εναλλακτικές μεθόδους τηλεπισκόπησης, όπως δορυφορικά δεδομένα, αλλά οι δυνατότητες αυτές δεν επαρκούν για την πλήρη κάλυψη του κενού που υπάρχει.
Η έγκαιρη προειδοποίηση θεωρείται σε παγκόσμιο επίπεδο κρίσιμη για τη διαχείριση καταστροφών, και οι χώρες προσπαθούν να βελτιώσουν συνεχώς τα συστήματά τους. Παρά το «επιτελικό» κράτος που προωθείται στην Ελλάδα, η ανεπάρκεια στον τομέα της έγκαιρης προειδοποίησης είναι εμφανής. Ο διαγωνισμός ύψους 67,3 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ο οποίος βρίσκεται σε εξέλιξη για την προμήθεια νέων ραντάρ, αναμένεται να διαρκέσει ακόμη δύο με τρία χρόνια για να ολοκληρωθεί. Μέχρι τότε, η χώρα μας παραμένει ευάλωτη σε ακραία καιρικά φαινόμενα, με τον κίνδυνο για ανθρώπινες απώλειες να παραμένει υπαρκτός.
Η κ. Λιακούλη ζητά από τους αρμόδιους υπουργούς να δώσουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση του διαγωνισμού και την τοποθέτηση νέων ραντάρ, ενώ παράλληλα ζητά άμεσα μέτρα για τη λειτουργία των 6 εκτός λειτουργίας ραντάρ και προσωρινές λύσεις για να αντιμετωπιστεί το κενό.
Η βελτίωση των υποδομών αυτών αποτελεί αναγκαιότητα, δεδομένων των ολοένα αυξανόμενων ακραίων καιρικών φαινομένων. Η κλιματική κρίση φέρνει νέες προκλήσεις, και η χώρα μας πρέπει να προσαρμοστεί για να προστατέψει αποτελεσματικά τους πολίτες της.